Нимкодь, кор бокын велӧдчӧм бӧрын том йӧз локтӧны чужанінас да сьӧлӧмсяньыс босьтчӧны уджӧ, сетӧны ассьыныс тӧдӧмлун-сямсӧ быдмысь войтырлы.

Буретш тадзи вӧчис и Кулӧмдінысь Михаил Игнатов. Том морт вузын велӧдчӧм бӧрын локтіс Кулӧмдінӧ да ӧні уджалӧ челядькӧд, зільӧ спортивнӧй ориентирование да туризм нырвизьын, велӧдӧ том-уловӧс колана ногӧн кутны асьнысӧ вӧр-ваын, вӧдитчыны та могысь быдсяма коланаторнас.

–Михаил, чолӧм! Тӧдмасям матысяньджык.

–Чужи-быдми ме Кулӧмдінын. Тані жӧ помалі шӧр школа. Велӧдчигӧн на нырччи туризмӧ да спортивнӧй ориентированиеӧ. Ме пыри ас районса сборнӧйӧ, тшӧкыда ордйысим регионса да Россияса командаяскӧд. Вермӧмыс и ворссьылӧмыс вӧлі…

–А кӧні велӧдчин школа помалӧм бӧрад?

–Водзвыв нин тӧді, мый кута восьлавны спорт нырвизьын. Та понда шыӧдчи Коми Республикаса спорт министерствоӧ, кысянь мӧдӧдісны велӧдчыны Санкт-Петербургса П.Ф.Лесгафт нима канму университетӧ.

Бӧрйи радейтана нин спортивнӧй ориентирование. Водзӧ тӧдмаси тайӧ нырвизьын быдсяма гусяторнас, сӧвмӧді-ёнмӧді ачымӧс быд боксянь. Ӧд гӧгӧрвои, мый университет помалӧм бӧрын кута уджавны челядькӧд да, на вӧсна кывкутӧмыс лоас, асьныд тӧданныд, ок, и ыджыд.

–Михаил, а локтӧм бӧрад кутшӧм удж вӧзйисны?

–Велӧдчан вояс тай ӧдйӧ колисны да, локті уджавны ас районӧ вит во кежлӧ. Пыри "Олимпик" комплексӧ, нуӧда спортивнӧй ориентирование да туризм кузя занятиеяс школаса кадетъяслы. Таысь кындзи окотитысьяс вермасны пырӧдчыны скалолазаниеӧ. Нӧшта томуловлы нуӧда "Школа туризма" секция.

–Тӧдмӧдышт уджнад. Мыйӧ велӧдан челядьӧс?

–План серти быд во колӧ ветлыны походӧ Войвыв кытшбердса Уралӧ. Но пандемияыд ёна падмӧдӧ. Та понда кольӧм во походӧ ветлім сӧмын верстьӧ, медым эгӧ воштӧй тӧдӧмлуннымӧс. Августын кыкысь кайлім Народа гӧра вылӧ (1.895 м) да ӧтчыдысь Манарага вылӧ (1.662 м), вуджим Кар-Кар перевал да кывтім Косьюӧд.

Тешкодь, мый водзті ме вӧлі велӧдчысьяс лыдын, а ӧні аслым нин ковмас веськӧдлыны гӧраясӧ кайигӧн да кывкутны челядь вӧсна.

Ныв-зонлы кажитчӧ туризм-ориентированиеыс. Быд вежон миян мунӧны спортивнӧй ориентирование да туризм кузя занятиеяс, челядь велӧдчӧны вӧдитчыны картаӧн да компасӧн, кӧртавны уна сикас гӧрӧд, тӧдмасьӧны топография пасъясӧн. Таысь кындзи сӧвмӧдӧны асьнысӧ, ёнмӧдчӧны, котралӧны, тшӧтш и лызьӧн, тшӧкыда ветлӧны вӧрӧ.

Ӧти кывйӧн, ставыс тайӧ вӧчсьӧ, медым ныв-зон некӧн эз повны вошӧмысь, а суис кӧ татшӧм неминучаыс – эз шӧйӧвошны, а корсисны да аддзисны петан туйсӧ. Тайӧ и эм менам уджын медшӧр могыс.

Спорт шӧринын зільысьяскӧд ӧтув збыльмӧдам и Коми Республикаса "Жить здорово" грант – ёнмӧдам тані олысьяслысь дзоньвидзалунсӧ.

–А кыдзи дасьтысянныд походӧ?

–Походӧ мунӧм йылысь сёрнитам водзвыв да некымын тӧлысь дасьтысям сы кежлӧ. Урчитам, коді мый босьтас: сёян-юан, палатка, узьлан мешӧк, пусян шылльӧ-мылльӧ да мукӧд кӧлуй.

Кутам тӧд вылын, мый мужичӧй мыш вылас вермас кыскыны 25-30 кг груз, а ань – 20-25 кг. Челядь, дерт, этшаджык.

Дасьтысьны сьӧкыд, но кыскыны ставсӧ ас вылад лёк туйӧд мунӧмӧн да гӧра вылӧ кайӧмӧн нӧшта на сьӧкыдджык.

Но походӧ ветлӧмыс пыр кежлӧ кольӧ паметьӧ, ӧд во чӧж виччысян татшӧм петавлӧмсӧ. А сэсся нин – мӧд восӧ, медым бара на ветлыны да аддзывлыны шензьӧдана мичлунсӧ, выльысь олыштны сійӧ шуда здукъясас.

* * *Том морт ас йывсьыс уна оз висьтав. Сӧмын дженьыдика гарыштӧ аслас удж да быдлунъя олӧм йывсьыс. Гашкӧ, кадыс колис этша на да, ӧд Михаил неважӧн на босьтчис уджавны томуловкӧд да олӧма войтыркӧд. А, гашкӧ, сійӧ абу уна сёрниа, но унатор нин кужӧ вӧчны.

Сиа сылы радейтана уджас выль вермӧмъяс! Чайта да, Михаил петкӧдлас асьсӧ сӧмын бур боксянь. А сылӧн быдтасъясыс кутасны аттьӧавны ассьыныс радейтана велӧдысьсӧ да овны вӧр-вакӧд ёрта-сьӧмӧн.

 Снимокъясыс Михаил Игнатовлӧн гортса архивысь.