Ухта районса Шудаягын олысьяслы уколасьны либӧ медикъяс дорӧ мукӧд отсӧгла колӧ ветлыны ӧкмыс верст сайӧ карӧ. Посёлокас, кӧні матӧ нёль сюрс олысь, пӧдлалӧмаӧсь амбулаториясӧ. Кольӧмаӧсь сӧмын ӧти терапевтӧс. Олысьяслы тайӧ абу кивыв да, бурдӧдчанінсӧ ёрд пыр корӧны бӧр восьтыны.

Ӧкмыс верст сайӧ уколасьны

–Ме ачым шудаягса. И мый дыра ачымӧс помнита, тані пыр вӧлі амбулатория. Меститчыліс сійӧ пу баракын. Ӧтар джынъяс вӧлі верстьӧлы, а мӧдас – челядьлы бурдӧдчанін. Могмӧдісны став колана медицина услуганас, – висьталӧ Ольга Олеговна Сапрыкина, коді и шыӧдчӧма посёлокын олысьяс нимсянь ёрдӧ. – Кольӧм нэмся 80-ӧд вояс помын ли 90-ӧд воясын, стӧчасӧ ӧні ог шу, бараксӧ разисны. Верстьӧлы амбулатория улӧ жыръяссӧ вичмӧдісны выльӧн кыпӧдӧм олан керкалӧн медводдза судтаын. А челядьлы бурдӧдчанінсӧ Ухта карса поликлиника кӧртымалӧ, веськыда кӧ шуны, шогмытӧм стрӧйбаын. Но тайӧ нин мӧд сёрни.

Кор Шудаягысь бырӧдӧмаӧсь процедура вӧчан жыр, йӧзыс некымынысь шыӧдчылӧмаӧсь Ухта карса мӧдӧд номера поликлиникаӧн, код бердын лыддьыссьӧ амбулаторияыс, веськӧдлысь дорӧ. Главврач Антонина Петровна Пешкова шудаягсалы тӧлкӧн нинӧм абу и вочавидзӧма.

Сэсся босьтчӧма Ольга Сапрыкина сылысь юасьны. Куимысь гижлӧма шыӧдчӧм – бара ставыс весь-шӧрӧ. Шудаягын олысьяс депутатъяскӧд да юристкӧд юасьӧны, кор бӧр восьтасны амбулаториясӧ. Но некодлы стӧча нинӧм оз вочавидзны, а ыстӧны сідз шусяна отпискаяс: Шудаягсянь Ухтаӧдз пӧ ветлӧ автобус, абу ылын, сӧмын ӧкмыс верст, и туйыс асфальта.

–Тайӧ ӧмӧй разьӧ гӧрӧдсӧ? – водзӧ висьталӧ Ольга Олеговна. – Шудаягсалы некодлы тайӧ оз кажитчы. Ми ӧд ог весьшӧрӧ ыждалӧй. Да – ӧкмыс километр, да – асфальта туй, да – ветлӧ автобус. Но и мый! Федеральнӧй оланпас серти урчитӧма: кӧні олысьыс кык сюрсысь унджык, сэні мед вӧлі амбулатория. А Шудаягын матӧ нёль сюрс олысь. И налӧн лыдыс содӧ на. Тані стрӧитчӧны, вуджӧдӧны "Переселение" уджтас серти шогмытӧм керкаясысь орчча Боровскӧйысь да Ярегаысь йӧзсӧ.

Висьысь мортлы либӧ олӧмалы 300 метр сьӧкыд мунны, а миянлы вӧзйӧны сельди тыра бӧчкаын моз автобусӧн мунны карӧдз. Сэсся сувт-ланінсяньыс подӧн пӧшти километр шлапсьӧдны, кузь ӧчередын сулавны-виччысьны, кор на примитасны, да татшӧм жӧ сьӧкыда бӧр воӧдчыны гортӧдз. Таксиӧн пӧ ветлӧй. Позьӧ, дерт! Но ӧтарӧ-мӧдарӧсӧ 300 шайт колӧ вештыны. Пенсионеръяслӧн ӧдвакӧ вичмас сьӧмыс тадзи лювъявны. Уколасьны кӧ ковмас, дас лун быть лоӧ волыны Ухтаӧ… Со и арталӧй. Содтӧд на ковмас ветлыны врач дорӧ приём вылӧ, сдайтавны анализ, мукӧд процедура вӧчны да с.в.

Кор ме Пешковалы веськыда гижи, мый сійӧ федеральнӧй оланпас торкалӧ, нинӧм эз вочавидз та вылӧ. Бара на ӧтиторсӧ дольӧ: ставыс бур, асфальта туй…

Кыдз шуласны, кӧсйис, да несйис?..

А неважӧн йӧзыс тӧдмалӧмаӧсь, мый Шудаягса амбулаториялӧн татшӧм сідз шусяна статусыс абу нин. Кор сійӧс киритӧмаӧсь-бырӧдӧмаӧсь да мыйла – некод оз висьтав.

–Артмӧ, йӧзсьыс гусьӧн вӧчисны, – пырӧдчис сёрниӧ Ухта карса сӧветын Шудаягсянь депутат Галина Владимировна Щукина. – Кольӧм во бӧрйысьӧм водзын Ухтаӧ воліс регионӧн юралысь Владимир Уйба. Карын восьтісны челядьлы парк, кытчӧ сійӧс и корлісны. И йӧз нимсянь ме сы дорӧ матыстчылі, висьталі налысь корӧмсӧ, мися, бӧр колӧ восьтыны процедура вӧчан жыръяссӧ. Сэки весиг ми эгӧ тӧдӧй амбулаториялысь статуссӧ киритӧм йылысь. Мися, район тшупӧдын тайӧ гӧрӧдсӧ разьны ог вермӧй. Быть колӧ республикаса чинаяслӧн отсӧг. Владимир Уйба кӧсйысис пыр жӧ ставсӧ ладмӧдны. Шудаягса эскисны юралысьлы да бӧрйысигӧн сы дор сетісны гӧлӧс-нысӧ. Но…

Галина Щукиналӧн кывъяс серти, ӧні выльысь шыӧдчӧмаӧсь республикаса юралысь дорӧ. Тыдалӧ, надеяныс эм на.

Юӧртӧмаӧсь и челядьлӧн бурдӧдчанін йылысь. Кыдзи гараліс нин Ольга Сапрыкина, да и ӧні тшӧтш пасйис Галина Щукина, Шудаягын челядьлы бурдӧдчаніныс шогмытӧм. Стрӧйбасӧ колӧ дзоньтавны: вежлавны ӧшинь, ӧдзӧс, джодж. Кӧдзыд поводдя дырйи сэні уджавны оз вермыны – кӧзӧдын пӧ шоныдджык. Ӧні педиатрыс эм, но сійӧ тшӧкыда оз волы.

–Менам ичӧт нылӧйлы 7 арӧс. Тайӧ воясӧ сӧмын ӧтчыд веськавлі Шудаягса больничаӧ, висьмас да, пыр колӧ Ухтаӧ нуӧдны, – содтіс Ольга Олеговна.

–Менам ыджыд пиӧй дзолясяньыс инвалид, сылӧн диабет, и кутшӧм эськӧ вӧлі бур, Шудаягса больничаын кӧ пыр вӧлі бурдӧдысьыс. Но ӧтарӧ колӧ Ухтаӧдз ветлыны, мед инсулин сетасны, – норасис жӧ кык челядя мам Анна Волова.

Ӧти вылӧ ставсӧ ӧшӧдӧмаӧсь

Ӧні Шудаягын ӧти терапевт уджалӧ. Анна Эдуардовна Федорус – том специалист. Шудаягса зэв ёна нимкодясьӧны, мый буретш налӧн посёлокӧ сійӧ воӧма. Ошкӧны, зэв пӧ тӧлка. Но и жалитӧны сійӧс. Ӧтнасӧн пӧ и терапевт, и медсестра, и санитаркалысь да дворниклысь уджсӧ вӧчӧ. Корсюрӧ пӧ отсӧг вылӧ ыстылӧны медсестраӧс, но сідз шусяна ставкасӧ оз сетны, мынтӧны сӧмын кутшӧмкӧ юкӧн. Сідзкӧ, чайтӧны шудаягса, удждоныс зэв ичӧт да, некод оз и кутчысь тані.

–Республикаын кӧсйӧны кыпӧдны выль ФАП-яс, бурдӧдчанінъяс, а Шудаягын – оз. Кӧть эськӧ зэв ёна колӧ, ыджыд ӧд посёлокыс. Юасьлі жӧ та йылысь Антонина Пешковалысь, мися, кор тані выльсӧ кыпӧдасны? Бара жӧ ылӧсас вочавидзис, мӧвпалам пӧ. Коді мӧвпалӧ? Кор кыпӧдасны? Кытчӧ? Кутшӧмӧс? Юалӧмыс уна. Видзӧдлім республикалӧн сайтысь, эм абу Шудаягын выль ФАП-ыс планас – эг аддзӧй. Сідзкӧ, нинӧм оз и вӧчсьы. Быть сэсся ёрдӧ ковмис шыӧдчыны, мед ассьыным право дорйыны, – висьталӧ Ольга Сапрыкина.

Доръям асьнымӧс

Май 5 лунӧ Ольга Сапрыкина шыӧдчӧма Ухтаса ёрдӧ. Кор кутасны видлавны делӧсӧ, лунсӧ абу на урчитӧма. Ань шуӧ, оз кӧ пӧ могмӧдны, посёлокса олысьяс нимсянь выльысь шыӧдчам.

–Ми асьнымӧс доръям оланпас вылӧ подуласьӧмӧн, а Ухта карса мӧдӧд номера поликлиникаӧн веськӧдлысьяс торкалӧны Россия Федерацияса оланпас, – кывкӧрталіс Ольга Олеговна.

Госсӧветса депутат Вячеслав Завальневлӧн отсасьысь, юрист Мария Чиндиналӧн кывъяс серти, сійӧ ас нимсяньыс тшӧтш шыӧдчылӧма республикаса дзоньвидзалун видзан министерствоӧ, но воӧма мукӧдыслы кодь жӧ вочакыв – эм пӧ асфальта туй.

–Эскӧдісны, мый ковмас кӧ шудаягсалы бурдӧдысь либӧ уколасьны, воласны гортӧдзыс Ухтасянь. Ме юаси йӧзыслысь, коді шыӧдчыліс отсӧгла да волісны эз. Вочавидзисны, мый некод дорӧ абу волӧмаӧсь. Быдӧн тӧдӧ, кыдзи пандемия кадӧ уджалісны врачьяс. Карын вӧлі колӧ виччысьны найӧс 2-3 лун, мый нин сёрнитны посёлокса йылысь, – висьталӧ Мария Чиндина. – Мыйла посйысьӧны асфальта туйӧн, а оз подуласьны Россия Федерацияса 323-ӧд номера оланпас вылӧ? Сэні стӧча пасйӧма, мый сэн, кӧні олысьыс кык сюрсысь унджык, амбулаторияыс быть колӧ. И кӧть матын, кӧть ылын мукӧд бурдӧдчанінӧдзыс. Мӧд пасйӧдын урчитӧма, мый посёлокын кӧ олысьыс этшаджык, но мукӧд бурдӧдчанінӧдзыс квайт километрысь унджык, сідзкӧ, быть колӧ амбулаторияыс. Артмӧ, миян чинаяс федеральнӧй оланпассӧ торкалӧны.

Снимок вылын: Шудаягын олысьяс век жӧ надейтчӧны, мый налӧн посёлокын тайӧ гӧрӧдсӧ лоӧ разьӧма. Лажыньтчӧмаӧсь Ольга Сапрыкина да Мария Чиндина.